13 Ιουλίου 2021

ΜΙΑ ΑΠ' ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΣΥΝΕΝΤEYΞΕΙΣ ΤΟΥ JOHN LEE HOOKER


Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΒΗΜΑ (Σάκης Δημητρακόπουλος) το 1998, τρία χρόνια πριν το θάνατο του κορυφαίου Μπλούζμαν (η φωτογραφία είναι από αρχείο)...

- Πώς είστε κύριε Hooker;

- Είμαι πολύ καλά στην υγεία μου. Έχω στενοχωρηθεί όμως με το σπίτι μου, που έπιασε φωτιά πρόσφατα κι έχασα πολύ σημαντικά πράγματα. Ακόμη προσπαθούν να βρουν τα αίτια και με ταλαιπωρούν αφάνταστα, λες κι είμαι εγώ αυτός που την έβαλε. Έχω ακούσει τόσα ψέματα αυτές τις μέρες.

­- Λυπούμαι πολύ. Τι θα σας στενοχωρούσε πολύ αν το χάνατε;

- Τις κιθάρες μου. Ειδικά μερικές απ' αυτές μου θυμίζουν τόσα πράγματα, είναι το παρελθόν μου. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δε χάθηκαν ανθρώπινες ζωές. Τα πράγματα μπορείς να τα αντικαταστήσεις, οι ανθρώπινες ζωές είναι αυτές που μετρούν.

- Ποια ανάγκη σάς ώθησε να παίξετε το Μπλουζ, κύριε Hooker;

- Δε θυμάμαι πλέον. Το Μπλουζ έχει γίνει ένα με το σώμα μου, έχει περάσει τόσος καιρός.

-­ Σας ρωτώ γιατί, σύμφωνα με την Diamanda Galas, ήταν ένας τρόπος να εκδικηθείς το κατεστημένο. Εσείς τι πιστεύετε;

- Την ξέρω την Diamanda, τι σπουδαία φωνή, αν κι έχουμε τεράστιες διαφορές στο πώς βλέπουμε τα πράγματα. Ίσως και να ξεκινήσαμε τότε για να εκδικηθούμε αλλά νομίζω ότι ο βασικότερος λόγος ήταν η διαφοροποίηση. Θέλαμε να διαφέρουμε σε σχέση μ' αυτά που άκουγαν οι λευκοί. Εξάλλου παίζαμε αυτά που μας μάθαιναν οι πατεράδες μας, ότι ακούγαμε απ' την ώρα που γεννιόμασταν. Δε νομίζω ότι είχαμε και πολλές επιλογές.

- Πώς αισθάνεστε σήμερα ηχογραφώντας σε μια μεγάλη εταιρεία, όταν στο παρελθόν οι δίσκοι σας κυκλοφορούσαν από εταιρείες ειδικευμένες στο Μπλουζ όπως η Modern κι η VeeJay Records;

- Εγώ δημιουργώ ακριβώς την ίδια μουσική όπως και τότε. Η διαφορά βρίσκεται στους ανθρώπους. Οι νέοι σήμερα γνωρίζουν το Μπλουζ, ξέρουν ποια είναι η αληθινή μουσική. Τότε οι νέοι ήξεραν πολύ λίγα κι οι εταιρείες δεν είχαν τη δυνατότητα να προωθήσουν το υλικό μας. Όταν πρωτοκυκλοφόρησε το "Boogie Chillen" δεν ήταν λίγοι αυτοί που τρόμαξαν. Σ' ολόκληρο τον κόσμο τώρα είναι διαφορετικά, είτε πρόκειται για την Ευρώπη είτε για την Ασία.

-­ Λένε ότι στο παρελθόν ήσασταν δύστροπος και δεν μπορούσατε να λειτουργήσετε μ' άλλους μουσικούς εύκολα. Την τελευταία εικοσαετία όμως τους έχετε διαψεύσει με τόσες συνεργασίες...

- Δεν ήμουν ακριβώς δύστροπος, απλώς το στυλ μου δεν κολλούσε με τους άλλους. Τώρα όλοι ανακάλυψαν τη μουσική του John Lee Hooker και θέλουν να γίνουν μέρος της. Θέλουν να συμβάλουν στη διάδοσή της και να μνημονεύονται γι' αυτό. Κατάλαβαν έστω κι αργά πόσο σημαντικό ήταν το Μπλουζ για την εξέλιξη της μουσικής.

-­ Θα ήσασταν σεμνός αν σας ζητούσαν ν' αξιολογήσετε τη συνεισφορά σας στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής;

- Έκανα πολλά για το Μπλουζ, το αγάπησα κι επηρέασα τόσους πολλούς καλλιτέχνες ν' ασχοληθούν μ' αυτά. Όχι, δε νομίζω ότι θα ήμουν σεμνός. Το Μπλουζ χρωστά πολλά σ' εμένα.

-­ Ποια συνεργασία απ' τις τόσες που έχετε κάνει θεωρείτε πιο σημαντική;

- Τους αγαπώ όλους αυτούς με τους οποίους έχω συνεργασθεί, δε θα μπορούσα εύκολα να ξεχωρίσω κάποιον. Η Bonnie Raitt, o Van Morrison, ο Carlos Santana - ­ έχω περάσει τόσο καλά μαζί τους.

- Πιστεύω ότι έχετε μια ιδιαίτερη αδυναμία στον Van Morrison ή κάνω λάθος;

- Όντως με τον Van έχω μια ιδιαίτερη σχέση. Είναι ένας αληθινός μπλούζμαν, τρέφει ακριβώς τα ίδια αισθήματα για το Μπλουζ κι έχει μια ιδιαίτερη τεχνική που μου αρέσει πολύ. Δεν προσπαθεί να μιμηθεί κάποιον άλλον.

­- Είναι αλήθεια ότι εσείς βγάλατε για πρώτη φορά στη σκηνή τον Bob Dylan;

- Ναι, είναι αλήθεια, ωραίος τύπος.

­- Θα μπορούσατε να μου μιλήσετε λίγο παραπάνω γι' αυτό;

- Με πας πολύ πίσω. Ο Dylan πιτσιρικάς ακόμη ερχόταν συνέχεια στο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου βρισκόμουν στη Νέα Υόρκη. Μ' ακολουθούσε παντού. Ερχόταν μαζί μου τα βράδια στο κλαμπ που παίζαμε, στο Village. Είμαι αυτός που τον ανακάλυψε και τον έβγαλε για πρώτη φορά στη σκηνή του Gerde's Folk City, το οποίο δεν υπάρχει πια. Ο μάνατζέρ μου ήταν αυτός που τους έπεισε να του υπογράψουν συμβόλαιο.

­- Το 1992 η Bonnie Raitt είπε ότι ο ήχος της κιθάρας σας είναι ότι πιο ερωτικό έχει ακούσει σ' ολόκληρη τη ζωή της. Ποια είναι η γνώμη σας γι' αυτήν;

- Είναι πολύ καλή κυρία η Bonnie και πιστεύω ότι έχει δίκιο. Πολλοί δοκίμασαν να με αντιγράψουν αλλά κανένας δεν τα κατάφερε. Περάσαμε, πάντως, ωραίες στιγμές ηχογραφώντας μαζί.

- Τελικά ποιο είναι το μυστικό σας στην κιθάρα που σας κάνει μοναδικό;

- Μακάρι να ήξερα. Ίσως θεϊκό χάρισμα. Ο πατριός μου μού δίδαξε το Μπλουζ του Μισισιπή με τον τρόπο που αυτός ήξερε.

- ­ Σας πλησιάζουν οι νεότεροι για να τους μάθετε τα μυστικά σας;

- Πολλές φορές αλλά σε όλους λέω ν' ακολουθήσουν αυτό που τους λέει η καρδιά τους.

­- Τι σημαίνει το "The Healer¨ σήμερα για σας;

- Το "The Healer" είναι το Μπλουζ. Το Μπλουζ που σε θεραπεύει όταν είσαι στις μαύρες σου. Θεραπεύει το μυαλό σου και την ψυχή σου.

-­ Σ' αυτή τη φάση της ζωής σας, πώς βλέπετε όλ' αυτά τα βραβεία που έχετε πάρει; Έχουν σημασία πια;

- Τους ευχαριστώ όλους για τα βραβεία που έχω πάρει, αν και μου δόθηκαν λίγο αργά. Σημασία όμως έχουν οι άνθρωποι και το τι αισθάνονται αυτοί για μένα. Η μεγαλύτερη χαρά μου είναι όταν βλέπω την ανταπόκριση που έχουν στο νέο κόσμο τραγούδια που έχω γράψει 40 και 50 χρόνια πριν. Χαίρομαι πιο πολύ όταν απλοί άνθρωποι έρχονται και μου λένε ότι τα τραγούδια μου τους άλλαξαν τον τρόπο σκέψης.

-­ Μπορείτε να θυμηθείτε για λίγο την περίοδο που παίζατε σε κλαμπ στην καρδιά του Ντιτρόιτ;

- Βεβαίως και μπορώ. Ποτέ δεν θα το ξεχάσω. Έχω τόσες αναμνήσεις από εκεί. Εκεί άρχισαν όλα, ολόκληρη η καριέρα μου. Είχε μια μαγεία εκείνη η περίοδος, η νυχτερινή ζωή στα κλαμπ, οι ηχογραφήσεις στη Modern, όλα άλλαζαν τόσο γρήγορα τότε. Ακόμη κι οι άσχημες στιγμές σήμερα μου φαίνονται ένα τίποτα. Τι θες να θυμηθώ; Τις κρυφές και γρήγορες εισόδους μας απ' την πίσω πόρτα των μαγαζιών γιατί μπροστά απαγορευόταν η είσοδος στους μαύρους; Ευτυχώς όμως είχαμε και τα δικά μας στέκια όπου δε δίναμε λογαριασμό για το τι θα κάνουμε. Ολ' αυτά όμως σήμερα μου φαίνονται ωραίες περιπέτειες.

-­ Μου περιγράφετε λίγο πώς αισθανθήκατε όταν μάθατε ότι το "Boogie Chillen" έγινε επιτυχία;

- Αγαπώ όλα μου τα τραγούδια αλλά το "Boogie Chillen" είναι η πρώτη επιτυχία μου, το τραγούδι που μου έδωσε δύναμη να συνεχίσω και να πιστέψω ότι κάτι σημαντικό είχα να πω στον κόσμο. Τρελάθηκα απ' τη χαρά μου, φυσικά.

­- Ποια εκτέλεση του "Dimples" σας αρέσει πιο πολύ; Η πρώτη ή αυτή με τους Los Lobos;

- Με φέρνεις σε δύσκολη θέση τώρα αλλά τις αγαπώ και τις δύο για διαφορετικούς λόγους.

-­ Νιώσατε ικανοποίηση στις αρχές της δεκαετίας του εξήντα όταν συγκροτήματα όπως οι Rolling Stones κι οι Animals δήλωναν ότι είστε μία απ' τις μεγαλύτερες επιρροές τους;

- Είμαι υπερήφανος γιατί εξελίχθηκαν έτσι χάρη σ' εμένα και σε μερικούς άλλους. Με τους Rolling Stones έχω βρεθεί πολλές φορές στην ίδια σκηνή κι έχουμε περάσει καλά. Τους σέβομαι γι' αυτό που κάνουν.

­- Δεν έχετε βαρεθεί να παίζετε ζωντανά μετά από τόσα χρόνια;

- Όσο υπάρχει ανταπόκριση κι είμαι καλά στην υγεία μου δεν πρόκειται να βαρεθώ.

-­ Παίζετε συχνά κιθάρα όταν βρίσκεστε στο σπίτι σας;

- Και βέβαια παίζω. Έχω και το δικό μου κλαμπ όπου παίζω στο Σαν Φρανσίσκο, το "Boom Boom Room".

- Θα μου περιγράψετε μια συνηθισμένη ημέρα σας στο Λος Αντζελες;

- (γελώντας) Σαν τι να πω; Ξυπνάω το πρωί, παίρνω το πρωινό μου όπως όλος ο κόσμος, πλένω τα πιάτα και μετά βγαίνω για τη βόλτα μου με το αυτοκίνητο. Ξέρεις, η δεύτερη μεγάλη αγάπη μου είναι τα αυτοκίνητα, έχω δέκα. Παίζω κιθάρα στο σπίτι μου ή σε κάποιο στούντιο και τα βράδια βλέπω τους φίλους μου. Προσπαθώ να κάνω διαφορετικά πράγματα κάθε μέρα. Μερικές φορές παίζω στο κλαμπ μου...